Ochrona powietrza - pakiet działań na rzecz poprawy jakości życia w Gdyni (m.in. wymiana pieców, samochodowy analizator spalin) (7)

Skrócony opis projektu

Czyste powietrze - pakiet działań na rzecz walki z zanieczyszczeniem powietrza w Gdyni, w tym:
a) dron – zlecenie badań
b) akcja edukacyjna
c) doradztwo energetyczne
d) dotacje na wymianę pieców
e) samochodowy analizator spalin

Charakter projektu

Ogólnomiejski

Typ projektu

Projekt duży

kategorie projektu

zieleń i ochrona środowiska

Lokalizacja projektu - Opis lokalizacji

Numery i obręby działek

Własność działek

Szczegółowy opis projektu

UZASADNIENIE: Projekt ma na celu poprawę jakości powietrza i zdrowia mieszkańców Gdyni. Niska świadomość społeczna w zakresie problematyki jakości powietrza wiąże się z codziennymi nieekologicznymi postawami społeczeństwa. Dlatego też ważne jest kształtowanie właściwych zachowań społecznych oraz włączenie społeczeństwa w działania na rzecz poprawy jakości powietrza.

ODBIORCY: Odbiorcami efektów wdrożenia projektu, czyli poprawy jakości powietrza, będą wszyscy mieszkańcy i mieszkanki Gdyni, a w szczególności ci mieszkający na obszarach najbardziej narażonych na występowanie smogu (np. Mały Kack, Pogórze, Pustki Cisowskie-Demptowo). Bezpośrednimi odbiorcami działań zawartych w projekcie będą posiadacze pieców na paliwo stałe, tzw. „kopciuchów”.

ZASIĘG: Projekt obejmuje swoim zasięgiem cały obszar miasta Gdynia.

ISTOTA PROPOZYCJI: Z rocznej oceny jakości powietrza w województwie pomorskim za rok 2018 wynika, że w strefie aglomeracji trójmiejskiej został przekroczony poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM10 oraz poziom docelowy benzo(a)pirenu. Podstawową przyczyną przekroczeń norm jakości powietrza na terenie całej Polski (w tym również Gdyni) , jest sektor bytowo-komunalny, w którym do celów grzewczych wykorzystuje się stare wysokoemisyjne urządzenia grzewcze (opalane paliwami stałymi). Drugim co do wielkości źródłem zanieczyszczeń powietrza jest transport samochodowy.

Na terenie Gdyni są już prowadzone działania w kierunku poprawy jakości powietrza, m. in. miasto dysponuje siecią czujników powietrza, Straż Miejska przeprowadza kontrole, pobierane są próbki popiołu, udzielane są dotacje na zmianę źródła ogrzewania przez Samodzielny Referat Energetyki UM Gdyni, istnieje system doradztwa energetycznego dla mieszkańców, pomoc społeczna udziela wsparcia do zakupu opału, prowadzone są działania edukacyjne na terenie gminy związane z tematyką czystego powietrza.

Niniejszy projekt ma stanowić ważne uzupełnienie prowadzonych działań, a jego głównym celem jest wzmocnienie i przyspieszenie zmian w zakresie poprawy jakości powietrza. Cel ten będzie realizowany poprzez:

1) wstępne określenie budynków emitujących duże ilości zanieczyszczeń powietrza - zlecenie zewnętrznej firmie w sezonie zimowym 2020/2021 usługi monitorowania stanu powietrza w Gdyni za pomocą drona (przy współudziale Straży Miejskiej) jako dodatkowego narzędzia w planowanej przez UM Gdyni inwentaryzacji źródeł niskiej emisji (planowanej przez miasto do realizacji do końca 2021 roku). W przypadku nie wykorzystania środków finansowych na ww. cel, przesunięcie środków do pkt. 3 (zwiększenie puli na dotacje na wymianę pieców)

2) po przeprowadzeniu działań opisanych w pkt 1) organizacja akcji informacyjno-edukacyjnej skierowanej do mieszkańców w formie „streetworkingu”, w tym:
a) indywidualne porady w formie doradztwa energetycznego prowadzone w domach osób ogrzewających domostwa za pomocą pieców na paliwo stałe; spotkania obejmowałyby m.in. ocenę energetyczną budynku i/lub badanie termowizyjne, zachęcanie do wymiany pieca oraz termomodernizacji budynku, pokazanie korzyści z przeprowadzanych działań (efekty energetyczne, ekonomiczne, zdrowotne i ekologiczne),
b) pomoc w załatwieniu formalności związanych z pozyskaniem dofinansowania z gminy lub programu krajowego „Czyste powietrze” (co warte podkreślenia program krajowy obejmuje także dotacje na termomodernizację budynków jednorodzinnych),
c) w ramach wizyt dystrybuowane byłyby dla mieszkańców gadżety „energetyczne", np. uszczelki do okien, maty zagrzejnikowe, żarówki LED zachęcające do podejmowania działań związanych z wymianą pieca/termomodernizacją budynku,

3) zwiększenie środków na dofinansowanie gminnego programu wymiany pieców na paliwo inne niż stałe (poza zasobem komunalnym) - UM Gdyni ogłosił na początku 2020 roku program likwidacji tzw. kopciuchów w gminnych budynkach mieszkalnych na lata 2020-2023. Likwidacja pieców w budynkach komunalnych odbywa się na koszt gminy i siłami gminy, dlatego wdrożenie takiego programu dla prywatnych właścicieli domów jest nierealne, ale możliwe jest zwiększenie poziomu dofinansowania w ramach dotacji miejskich (obecnie jest to 1.800 zł do wymiany na gaz i 3.000 przy podłączeniu do miejskiej sieci ciepłowniczej). Mogłoby to zachęcić właścicieli prywatnych do samodzielnej wymiany źródeł ogrzewania na bardziej ekologiczne. Proponowana dotacja z puli Budżetu Obywatelskiego (stanowiąca uzupełnienie dotacji aktualne oferowanej przez gminę) na jedno gospodarstwo domowe w granicach ok. 3 500,00 zł, co odpowiednio dawałoby dotację gminną na poziomie 5 300 zł (dotacja na piec gazowy) albo 6 500 zł (podłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej).

4) zakup samochodowego analizatora spalin dla gdyńskiej policji - wskazane jest upowszechnianie niskoemisyjnego taboru, gdyż drugim co do wielkości źródłem zanieczyszczeń powietrza jest transport samochodowy; pomiar zanieczyszczeń emitowanych z rur wydechowych samochodów pomógłby wyeliminować pojazdy najbardziej zanieczyszczające powietrze (w momencie stwierdzenia przekroczonych wskaźników emitowanych z rury wydechowej, policja wycofuje pojazd z ruchu, nakazując jednocześnie doprowadzenie pojazdu do właściwego stanu technicznego); zakup takiego analizatora to doskonałe uzupełnienie projektu i działań miejskich w zakresie ochrony powietrza.

Przybliżone koszty realizacji projektu